Sınır Koymak Nedir?
Sınır koymak bir öz bakım hareketidir, sınırlar kendimizi koruyabilmemiz için vazgeçilmezdir. Sınır koymak nelerden hoşlandığımızı, nelerin bizi rahatsız ettiğini hem kendimizin hem de karşı tarafın anlamasına yardımcı olur. Kendimizi, sınırlarımızı ne kadar iyi tanıyabilirsek bunu karşı tarafa o kadar iyi aktarabiliriz. Bu noktada sağlıklı sınırlar sağlıklı bir iletişimin anahtarı niteliğindedir. Sınır koyma biçimlerimiz doğduğumuz andan bu yana içinde bulunduğumuz ikili ilişkiler doğrultusunda oluşmaktadır. Üç tip sınır bulunmaktadır: Katı, geçirgen ve sağlıklı sınırlar.
- Katı sınırlara sahip insanlar duygusal veya fiziki yakınlık kurmak, duygu ve düşüncelerini paylaşmak gibi konularda zorluk yaşar. İnsanlar ile aralarına sert duvarlar örerler. Sağlıklı düzeydeki kırılganlığa dahi tahammülleri yoktur.
- Geçirgen sınırlara sahip insanlarda sağlıksız bir yakınlık hali mevcuttur. Diğerlerinin görüşüne ihtiyaç duyarlar, ilişki içinde bağımlı hissederler. “Hayır” deme konusunda sorun yaşarlar.
- Sağlıklı sınırlara sahip insanlar güvendiği kişiyle birlikteyken sağlıklı düzeyde kırılganlığa yer açabilir. Hem kendi alanlarına hem de başkalarının alanlarına saygılıdırlar. Başkalarından “Hayır” cevabını kabul edebildikleri gibi kendileri de “Hayır” kelimesini rahatlıkla kullanabilirler.
Sınır Koymak Neden Zor?
Sınır koyma davranışı karşısındaki en önemli iki zorlanma kaba olma korkusu ve çevredekileri memnun etme çabasıdır. Sınır koymak, “Hayır” demek kaba olmak değildir. Toplum genelinde anne- çocuk ilişkisi ve romantik ilişkiler gibi yakın ilişkilerde sınır olmaması gerektiğine dair inanışlar mevcuttur. Ancak her ilişki türünde kendimize bir alan açabilmeli ve sağlıklı sınırlar koyabilmeliyiz.
Nasıl Sınır Koyabilirim?
Başkalarına sınır koyabilmek, kendini tanıma sürecini beraberinde getirir. Önce kendimizi tanımalı ve sınırlara neden ihtiyaç duyduğumuzun farkına varmalıyız. İhtiyaçlarımızı, isteklerimizi, rahatsızlıklarımızı olabildiğince net bir şekilde dile getirmek sağlıklı sınır koyabilmenin ilk adımıdır.
Sınır Koyunca Çevremden Nasıl Tepkiler Alabilirim?
Sağlıklı sınır koymak başlangıç aşamasında kişi için zor olabilmektedir. Ancak sınır koymak bencillik değildir, kişinin kendine şefkatle yaklaşmasıdır. Sınır koyma davranışınızın çevrenizdekiler tarafından fark edilmesi farklı tepkileri beraberinde getirecektir. Bu değişime destek olanlar olabileceği gibi sınırlarınızı görmezden gelenler, sorgulayanlar, test edenler de olacaktır.
Sınırlar Aşılabilir, Önemli Olan Sonrasında Uzlaşmak.
Sınırlarınızın aşıldığı durumlarda bunu karşı tarafa bildirmek için zaman geçmesini, sınırlarınızın defalarca ihlal edilmesini beklemeyin. Çevrenizdekiler sizin sunduğunuz kadarıyla sınırlarınızı tanıyabilir, sınırlarınızı açık bir şekilde tekrar dile getirin. Bu esnada ben dili kullanmanın, öfkeye kapılamadan sakince konuşmanın sağlıklı bir iletişimin vazgeçilmezleri olduğunu unutmayın.
Kaynakça
Whitfield, C. L. (1993). Boundaries and relationships: Knowing, protecting and enjoying the self. Health Communications, Inc.
Yeşim Bilgen
Kommentarer